"Wij ondersteunen de scholen, die problemen hebben, om die op te lossen", vervolgt Cees Klaassen. "Er is ook een subsidieregeling, waarmee de scholen een procesbegeleider kunnen aantrekken. En die kan dan voor de scholen kijken waar het probleem zit. Is dat de accommodatie die niet voldoet? Of dat ze geen vakleerkrachten kunnen krijgen? Of dat er te weinig groepsleerkrachten zijn, die wel LO-bevoegd zijn, niet of te weinig worden ingezet? Dat heeft verschillende oorzaken en daarin proberen wij de scholen te helpen."

Nederland telt ruim zesduizend basisscholen, met in totaal 1,4 miljoen leerlingen. "Sommige scholen hebben het uitgesteld en zijn nu met een inhaalslag bezig een accommodatie en een vakleerkracht te zoeken. En anderen hebben dat al gedaan vanaf 2021 en 2022", aldus de directeur van de KVLO. "Voor de zomer vorig jaar kwamen we uit op maximaal tweehonderd vacatures. Na de zomervakantie was dat gezakt naar ongeveer dertig. Logisch, want op zo’n moment verschijnen de afgestudeerde studenten op de markt. Nu zitten we op ongeveer zestig vacatures. Dat valt echt niet te vergelijken met bijvoorbeeld wiskunde of scheikunde of vreemde talen. Want dan praat je over honderden of nog meer."

"Het is logisch dat we nu even in een piek zitten’, constateert Cees Klaassen. ‘Als ik kijk naar dit jaar kan er ook nog wel een verborgen tekort zijn. Een verborgen tekort is als directeuren onbevoegden voor de klas zetten. En dat komt dan niet naar buiten en wordt als het ware verborgen gehouden. Al met al verwachten we toch dat het tekort de komende jaren zal meevallen."

Voor dat optimisme verwijst hij naar een aantal belangwekkende redenen. "Voor de basisschool is er een loonkloof gedicht tussen de salarissen van de basisscholen en het voortgezet onderwijs. Vroeger werd een docent gym, die op de middelbare school les gaf, beter betaald dan een vakleerkracht op de basisschool. Maar dat is nu gelijkgetrokken. Dus het is nu aantrekkelijker geworden voor afgestudeerden om voor het primair onderwijs te kiezen. Bovendien zijn er op heel veel alo’s (ofwel de academies voor lichamelijke opvoeding) een studievariant van een combi van een pabo met een alo-opleiding. Pabo is de opleiding voor groepsleerkrachten."

"Maar we moeten er wel voor zorgen", attendeert de directeur van de KVLO bewust, "dat die vakleerkracht bij het basisonderwijs, net als in het voortgezet onderwijs, in loondienst komt bij de school en deel uitmaakt van het schoolteam. Een vakleerkracht kan dan nog meer doen voor de school dan gymles geven. Die kan allerlei activiteiten verzorgen, die kan het contact met de gemeente op zich nemen en met buurtsportcoaches c.q. de omringende sport- en bewegingscultuur."

"Zoals bekend steunen wij het model van twee plus één plus twee (2+1+2). Twee lesuren bewegingsonderwijs op school,, een lesuur pauzesport tijdens de pauze op school en twee uur naschoolse sport. Daar is de vakleerkracht ook bij betrokken als lid van een zogenaamd beweegteam, waar ook de buurtsportcoach bij betrokken is voor met name de twee uur naschoolse sport. Het is daarom ook veel gemakkelijker als je iemand gewoon in vaste dienst neemt als teamlid. Je hebt er dan echt veel meer aan."

Het benutten van buurtsportcoaches, die ook vakleerkracht zijn, zou wat betreft Cees Klaassen zeker kunnen bijdragen als oplossing van de problematiek. "Volgens onderzoek van het Muller Instituut zijn er ongeveer 1400 buurtsportcoaches met een alo-opleiding en dus LO-bevoegdheid hebben. De buurtsportcoaches worden al vaak op scholen ingezet om bewegingsonderwijs te geven. Als die voor de helft worden ingezet bij een school hebben ze dus nog ruimte over om eventueel tekorten weg te werken. Wat de KVLO betreft moet de vakleerkracht vooral worden ingezet voor het geven van bewegingsonderwijs en de buurtsportcoach voor de naschoolse sport (mbo sb-niveau 4 en of hbo-sportkunde)."

Het moge duidelijk zijn, voor alles prefereert Cees Klaassen een vakleerkracht in het primair onderwijs. "Want die heeft er niet voor niets voor gestudeerd. Maar uiteraard kan dat in combinatie met een buurtsportcoach voor de naschoolse sport. Als ze kunnen samenwerken, dan krijg je een mooi beweegteam." Per 1 augustus wacht immers de verplichting dat alle basisscholen minimaal twee lesuren bewegingsonderwijs in de week krijgen. "We moeten de scholen heel goed begeleiden en helpen waar mogelijk is", zo herhaalt hij tot slot. "Het zou fantastisch zijn als dat lukt. Dan zitten we hartstikke goed, want dan heeft ieder kind in Nederland twee lesuren gym van een bevoegde leerkracht. Dat is het uitgangspunt." 

Ga voor het volledige onderzoek naar het tekort aan gymdocenten naar de site van het Mulier Instituut.

Het originele bericht op Sport&Strategie is hier te vinden. 

Toevoeging KVLO: